Bijenhotel maken

Bijenhotel maken stappenplan. Leuke DIY om met kinderen een simpel bijenhotel te maken en metselende bijen te bewonderen in je eigen tuin. Hoewel je tegenwoordig in allerlei winkels bijenhotels in alle vormen en maten kan kopen, is dat natuurlijk toch iets minder leuk dan zelf een bijenhotel te maken. Ook zijn die bijenhotels niet altijd even geschikt, omdat er toch een aantal belangrijke zaken zijn waar je op moet letten. 

In het kader van duurzaamheid werk ik zelf altijd heel graag met hergebruikte materialen en daarom deel ik deze handleiding voor een klein bijenhotel met jullie. Een bijenhotel van hout, met een hooizoldertje en een dak van een oud frisdrank- of bierblikje. Ook leuk als cadeautje voor een bijenvriend of voor de kinderen. 

 

Tevreden gasten in het bijenhotel

De gasten van je toekomstige bijenhotel zijn niet zomaar tevreden. Dus denk aan de volgende punten voordat je aan de slag gaat:

1. Dat de gaten tussen de 3 en 9 mm groot zijn. Groter heeft geen zin.
2. Maak de tunneltjes diep genoeg, zo kan de metselende bij meerdere cellen met eitjes achter elkaar maken in hetzelfde tunneltje. Ik heb succes gehad met tunneltjes vanaf 5 cm diep, maar hoe dieper hoe beter.
3. Dat de tunneltjes mooi glad en vrij zijn van splinters en rafels. Deze kunnen de vleugels van de bij namelijk beschadigen.
4. Boor niet te diep, want de tunnels zijn maar aan 1 kant open, de achterkant moet gesloten blijven. 
5. Bijen nestelen graag op een droge plek. Zorg dus dat het dakje een stukje uitsteekt of hang het hotel onder een afdakje of veranda.
6. Metselbijen willen graag een warme plek in de zon, om hun eitjes te leggen. Hang het bijenhotel dus op een geschikte plek op.
7. Metselbijen houden van gezelschap. Ze nestelen graag in de buurt van elkaar. Daarom is het handig als er veel ‘kamertjes’ in het hotel zijn en is het ook nuttig om meerdere kleine bijenhotels bij elkaar in de buurt te hangen.

 

Wat heb je nodig om je eigen bijenhotel te beginnen?

• Stukje van een houten balk van minimaal 7 x 7 x 8 centimeter of een ronde tak van 7 – 10 cm doorsnede. Gebruik goed droog hout en zorg dat het niet behandeld is (dus geen geïmpregneerd tuinhout of geverfd hout)
• Leeg frisdrank- of bierblikje, liefst eentje van een halve liter 
• Kleine schroefjes en bijpassende ringetjes, minimaal 3 stuks
• Een oude schaar of een blikschaar
• (Stanley)mes
• Combinatietang
• Hamertje
• Accuboor met houtboortjes van bijvoorbeeld 5, 8 en 9 mm en bitje voor de schroefjes 
• Eventueel een plukje hooi (of wat droge takjes) voor het zoldertje

 

Stappenplan DIY bijenhotel

• Zaag de balk of tak eventueel nog af zodat hij ongeveer 7 – 8 cm lang is. Voor blikjes van 330 ml (standaard formaat) is dit net te lang, maak het balkje dan liever 6 cm lang. Het huisje zal nog steeds gebruikt worden, maar hoe dieper de gangetjes hoe beter, vandaar dat je het beste een blikje van 500 ml kan gebruiken. Je kan ook twee stukjes blik gebruiken en deze een stukje laten overlappen. Bij mij thuis hangen de huisjes op een droge plek, dus komt het niet heel nauw met de dakbedekking.

• Boor met de accuboormachine gaten met de verschillende maten boortjes in de kop van het hout (waar je de ringen van het hout kan zien). Op deze manier heb je ook bij wat zachter hout de minste kans op splinters langs de randen van de gaten. Het kan er echter wel sneller voor zorgen dat het blokje hout gaat splijten als het buiten hangt. Heb je een stukje hardhout, dan kan je de gaten ook prima dwars op de nerven boren. Zorg dat de gaten ver genoeg uit elkaar liggen en dat je recht naar beneden boort, zodat de gangetjes niet open worden geboord halverwege. Boor de gaten rustig, zodat er geen rafels ontstaan in de gaten. Haal rafels indien nodig weg met wat schuurpapier om een potlood gewikkeld. Schuur de rest van het blokje ook op, indien gewenst.

• Knip of snijd nu het blikje voorzichtig open langs de boven en onderkant. Knip het ontstane buisje van boven naar beneden door, zodat er een rechthoekig stukje blik ontstaat. Let op je handen, dit kan heel scherp zijn! Gebruik de combinatietang en het hamertje om de randjes een klein stukje om te vouwen, zodat deze niet meer scherp zijn. Knip de hoekjes eventueel schuin af en vouw ze een stukje naar binnen, zodat hier ook geen scherp hoekje ontstaat.

• Bevestig nu de rechthoek aan een kant op het blokje hout, langs de bovenkant van het blok. Gebruik hiervoor een schroefje en eventueel een ringetje zodat het schroefje niet dwars door het blik heen gaat. Zet het blikken dakje vervolgens ook aan de andere kant vast. Je hebt nu een bol dakje. Dit kan je eventueel ook in een puntje vouwen als je dat leuker vind. Of maak er voor het vastschroeven al een leuke trapgevel van. Wil je een groter huisje bouwen? Vouw dan diverse stukjes blik in elkaar totdat de strook groot genoeg is, of gebruik losse stukjes blik als dakpannetjes. 

• Je kan de ruimte onder het dakje eventueel ook nog opvullen met afgezaagde bamboe stengels voor nog meer plek voor de bijen. Ik vind het er altijd gezellig uitzien om er een hooizoldertje van te maken met een plukje hooi of droge takjes. Dit heeft verder niet echt een functie (behalve dat er misschien een keer een insect in zal schuilen) maar het ziet er wel leuk uit. 

• Met het lipje van het frisdrankblikje maak je heel gemakkelijk een oogje om het hotel mee op te hangen. Gebruik eventueel een ringetje, net zoals op de foto, zodat het schroefje goed blijft zitten. Buig het eventueel iets naar achteren zodat je het makkelijker over een spijker of schroef kan hangen. 

 

Wanneer kan je de eerste bijen in het hotel verwachten?

Bijenhotels hang je het beste op in het vroege voorjaar. Ze hebben een beschutte plaats nodig in de zon op het zuiden of zuidoosten. Na mei heeft het niet meer zoveel zin om nieuwe bijenhotels op te hangen. De nieuwe generatie metselbijen gaat pas weer nestelen in de lente van het volgende jaar. Hoewel de naam ‘solitaire bijen’ misschien anders doet vermoeden, vinden de bijen het wel degelijk fijn om met meerdere bijen naast elkaar te nestelen. Meerdere gaten per hotel en eventueel een paar hotelletjes gezellig naast elkaar aan de muur vergroot de kans op succes.

 

Onderhoud bijenhotel

Je hoeft een bijenhotel van dit formaat in principe niet te onderhouden. Zolang het bijenhotel goed gebruikt wordt en nog helemaal in orde is, zullen de bijen de gangen zelf opruimen en weer in gebruik nemen. Maar zeker als je zacht hout gebruikt, of als het bijenhotel toch vochtig wordt, zal het maar een paar jaar mee gaan. Op zich geen probleem. Het dak kan je waarschijnlijk hergebruiken, en met een nieuw blokje hout kan hij weer even mee. Zet het oude blokje wel nog een tijdje op een schaduwrijke plek, zodat de oude bewoners eventueel nog kunnen vertrekken.  Schimmels, scheuren en andere schade zijn redenen om het bijenhotel te vervangen. 

 

Vond je dit artikel leuk om te lezen en wil je in de toekomst niks missen? Volg me dan ook op social media: Facebook, Twitter en Pinterest.

 

Lees ook

• Bijen- en vlindertuin | Tips om meer bijen en vlinders naar je tuin te lokken
• Snijbloemen zaaien en kweken in de (moes)tuin
• Kruiden kweken in de (moes)tuin + tips
• Moestuin boeken voor beginners + meer tips!
• Moestuinieren met kinderen
• Red de bij met deze 5 tips!