Wat vieren we met Sint Maarten?

Mijn basisschool in Friesland besteedde vroeger aandacht aan Sint Maarten. Ik vond dat ieder jaar weer reuze spannend! De basisschool van mijn oudste besteedde tot mijn spijt helemaal geen aandacht aan het eerste lichtfeest, de school van de kleintjes gelukkig wel. Maar wat vieren we eigenlijk met Sint Maarten?

Sint Maarten

Sint Maarten is de naamdag van Maarten van Tours uit Hongarije. Hij was de bisschop van de stad Tours en was een belangrijke grondlegger van het katholieke christendom. Sint Maarten was één van de populairste heiligen uit de Middeleeuwen. Tegenwoordig is hij de beschermheilige van de armen en van diverse woonplaatsen. De verhalen over Sint Maarten die ik ken? Hij schijnt wonderen te hebben verricht, en deelde zijn mantel met een arme bedelaar.

Sint Maartensfeest

Het ontstaan van het sint maartensfeest is, net als zoveel andere tradities, niet helemaal duidelijk. Is het ontstaan vanuit een Germaans winterfeest of heeft het toch een zuiver kerkelijke oorsprong? We zullen het nooit zeker weten.

Als bedelfeest was Sint Maarten lange tijd een feest voor de armen. Bedelfeesten waren in vroeger tijden nodig in de moeilijke wintertijden. Uiteraard mochten de rijkeluiskinderen niet meedoen aan de optocht. Pas in de jaren ‘20 veranderde deze starre houding gelukkig. Sint Maarten werd vanaf toen gezien als traditie die vooral behouden moest worden. Wist je dat het sinterklaasfeest ook belangrijke kenmerken vertoont van een bedelfeest?

Lampionnen maken

Zoals ik al zei werd er vroeger op mijn basisschool aandacht besteed aan Sint Maarten. De onderbouw knutselde zelf een leuke lampion in elkaar en ‘s avonds als het donker was verzamelden we ons in het dorp voor de gezamenlijke lampionoptocht. Al zingend liepen we met ons lampje over straat. De laatste keer dat ik meeliep mochten we na de optocht zelfs langs de deuren om snoepjes op te halen!

Vrije school

Hoewel we inmiddels thuisonderwijs geven, gingen de kinderen eerst naar de vrije school. Ik vond het een heerlijke ervaring! In de antroposofie is Sint Maarten, na Sint Joris, de tweede heilige in de reeks van drie heiligenfeesten. De derde heilige is Sint Nikolaas. Sint Maarten is ook het eerste lichtfeest en gold lange tijd als een belangrijk oogstfeest, met op 11 november het begin van de adventstijd.

Het verhaal gaat dat een bedelaar ridder Maarten smeekt hem iets te geven. Tegen zijn gewoonte in – Maarten was enigszins een losbol – geeft hij de helft van zijn mantel aan de bedelaar. ’s Nachts verschijnt God in een droom om hem te bedanken. Vervolgens verandert het leven van Maarten. Hij stapt uit het Romeinse leger, wordt christen, doet goede werken en wordt tenslotte in 371 bisschop. Sint Maarten is dan ook een feest van goedheid, offerbereidheid en deemoed.

Pompoen uithollen

Op de vrije school wordt traditiegetrouw een pompoen uitgehold. We versieren hem door figuren in de schil van de pompoen te snijden. De pompoen die je op de uitgelichte afbeelding ziet is door de peuterjuf gemaakt. En hoewel ik al wel enig voorwerk gedaan heb, is mijn pompoen toch een stuk minder fotogeniek dan die van de juf, vandaar.

’s Avonds verzamelden we ons bij school, met de versierde pompoenen, staken een kaarsje aan en liepen een rondje door de buurt. Ter afsluiting aten we gezamenlijk pompoensoep met een broodje in het feestelijke, door kaarslicht verlichtte, klaslokaal. Het was één van mijn favoriete momenten…

Ook nu we thuisonderwijs geven, gaan we op deze manier door met het vieren van Sint Maarten. En volgend jaar hoop ik het met meerdere gezinnen te vieren.

Vier jij het sint maartensfeest of heb je er juist helemaal niks mee?

Vond je dit artikel leuk om te lezen en wil je in de toekomst niks meer missen? Volg me dan ook op Facebook, Twitter, Instagram of Pinterest!

Gerelateerd

• Pompoensoep recept eenvoudig en snel
• Pompoen zoete aardappelsoep – Mijn favoriete herfstsoep

Uitgelichte afbeelding: eigen archief